Ký sự: Ấm tình đồng đội ~ Hội Truyền thống Thông tin Hà Nội

Năm nay thời tiết thật khắc nghiệt, mùa hè nóng trên 40⁰C, mùa đông thì lạnh thấu xương, ban ngày nhiệt độ ở Hà Nội thường 10 đến 12⁰C kéo dài nhiều ngày, người già gặp thời tiết như thế thật bất lợi cho sức khỏe.

Kế hoạch đi thăm và chúc Tết các hội viên tuổi 95 trở lên của thường trực Ban liên lạc Hội Truyền thống Thông tin Hà Nội rơi vào đúng hôm rét, trong đoàn ai không phải xách túi quà thì hai tay lúc nào cũng không rời túi áo khoác.

Đồng chí Trưởng ban liên lạc Thiếu tướng Nguyễn Như Khánh đã chọn ngày thứ bảy đi cho vắng nhưng lắm đoạn cũng phải bò từng mét, đồng chí lái xe bảo từ hôm nay thì không phân biệt thứ mấy vì còn 10 ngày nữa là Tết rồi. Anh Trần Đình Luận đã lập trình sẵn cung đường hôm nay, mọi người tán thưởng đây là phương án tối ưu và thống nhất cứ thế mà đi. Theo đó, đoàn đến nhà bác Lê Bá Lộc ở phố Nguyễn Thị Định trước, bác Lộc là người cao tuổi nhất mà chúng tôi đến thăm. Năm nay bác đã 103 tuổi, ở cái tuổi ngoại bách niên ấy không ai ngờ được bác vẫn lên xuống cầu thang hàng ngày, chúng tôi vào nhà không phải chờ lâu đã thấy bác từ trên tầng hai đi xuống cùng anh Hòa con trai cả. Trước đây bác học Kỹ nghệ ra-di-o Đông Dương ra làm công nhân vô tuyến điện Bạch Mai, được giác ngộ cách mạng, bác cùng anh em trong xưởng vô tuyến điện đã bảo vệ trang thiết bị giao cho cách mạng, bác cũng thuộc lớp công nhân đầu tiên đi theo cách mạng, ngày 21 tháng 11 năm 1945 Bác Hồ ký sắc lệnh điều xưởng Thông tin Bạch Mai về Phòng Thông tin Quân đội, theo sự phát triển của Quân đội và ngành Thông tin, sau này bác về công tác tại Phòng 2 Bộ tư lệnh Thông tin liên lạc và nghỉ hưu ở đó. Nhìn nét mặt và phong thái của bác thì không ai bảo bác đã 103 tuổi, cái tuổi không chỉ là hiếm mà còn là rất quý.

Bác Lê Bá Lộc 103 tuổi xúc động bắt tay Thiếu tướng Nguyễn Như Khánh - Trưởng ban liên lạc

Rời nhà bác Lộc chúng tôi đến nhà bác Phạm Ngọc Chuẩn 96 tuổi ở Pháo Đài Láng. Gặp bác tôi thấy ngay cái dáng phong trần mà rất trung thực như hồi kháng chiến mà chúng tôi thường nghe kể. Đó là lần bác khoác 10 ki lô gam vàng từ Việt Bắc vào Thanh Chương, Nghệ An theo đường dây của ta để sang Thái Lan mua trang thiết bị thông tin về phục vụ nhiệm vụ thông tin liên lạc, trên đường đi biết bao khó khăn về địa lý và sự kiểm soát nghiêm ngặt của địch, người thì đói khát nhưng vàng không hề suy suyển một ly. Giờ đây nhìn bác sống thanh thản và vui vẻ chúng tôi cũng thấy ấm lòng.

Thăm và chúc Tết bác Phạm Ngọc Chuẩn 97 tuổi

Rời nhà bác Chuẩn chúng tôi đi về phía tây thành phố đến phố Trần Cung để thăm và chúc Tết bác Phạm Ngọc Thăng, năm nay vừa tròn 100 tuổi. Vừa ra đến phố Pháo Đài Láng, con tuấn mã của chúng tôi dở chứng chết máy giữa con đường vừa hẹp vừa đông, dân buôn bán còn ngồi kín hai bên đường nữa chứ! Chúng tôi bảo nhau phải nhanh chóng giải quyết tình thế: xuống đẩy. Thế là trừ anh Khánh, không thể để thiếu tướng xuống đẩy được còn lại tôi, anh Trần Đình Luận, anh Nguyễn Xuân Thái, đại tá cả đấy cũng phải đẩy thôi. Dân tình nhìn vào thấy ai cũng che miệng chắc buồn cười lắm vì thấy ba ông bộ đội già tóc bạc cong mông đẩy xe, may quá được hơn chục mét con tuấn mã như bị sặc rồi lại nổ giòn, xe lại đi, đường chưa kịp tắc, mấy anh em đùa nhau: kể đẩy ra đến Đường Láng thì vừa, đẩy ngắn quá chua cả tay, cả xe cười xòa, đúng là nụ cười chiến sĩ.

Đến nhà bác Thăng, nhìn thấy anh Khánh và anh em, bác mừng lắm, nhớ lại lần chúc Tết năm ngoái, bác hỏi thế anh Vũ Dương Nghi đâu, chả là năm ngoái đi có cả anh Nghi. Thật tuyệt vời, vị lão thành cách mạng, một cán bộ tiền khởi nghĩa (bác tham gia cách mạng từ năm 1940), tuổi đã 100 mà còn nhớ đến anh em như thế. Cuộc đời hoạt động và trưởng thành của người cán bộ chính trị này gắn liền với sự trưởng thành của Binh chủng Thông tin liên lạc, bác làm Chính ủy M1 rồi Chính ủy Trung đoàn 134 và Chính ủy Phòng Hậu cần. Hôm nay bác rất vui vì trong đoàn có anh Nguyễn Xuân Thái, ủy viên Ban liên lạc kiêm Chi hội trưởng Chi hội M1, người mà 40 năm sau đã tiếp bước bác làm Chính ủy Nhà máy Thông tin M1 (bác Thăng được bổ nhiệm Chính ủy M1 năm 1966, anh Thái được bổ nhiệm năm 2006). Những câu chuyện cảm động cứ như thể tự chảy ra đến khi chúng tôi thấy một mảnh giấy ghim trên tường với 4 câu thơ:

Mậu Tuất tết đến xuân về

Mừng ông trăm tuổi đề huề cháu con

Và

Tuổi cao tâm trí càng cao

Chúc ông trăm tuổi dồi dào sức xuân

Thì ra hai câu trên là của bác làm, hai câu dưới là của chị giúp việc tặng như ý nguyện mong muốn và một lời chúc tốt đẹp của con cháu dành cho ông.

Thăm và chúc Tết bác Phạm Ngọc Thăng 100 tuổi

Từ phía Tây chúng tôi lại sang phía Đông thành phố, qua đê Hồng Hà chúng tôi ra bãi An Dương thăm bác Hồ Văn Đức, nguyên Quản trị trưởng Tiểu đoàn Hữu tuyến điện 303 năm nào. Thật cảm động được biết hôm qua theo kế hoạch cũ Ban liên lạc đến thăm và chúc Tết, bác đã gọi đầy đủ con cháu về nhà để tiếp đón, nhưng do phải thay đổi kế hoạch nên hôm nay bác cứ suýt soa mãi. Có điều rất trân trọng ở một cán bộ già 97 tuổi này lại vừa bị mù, vừa bị điếc, thế mà cứ bắt giới thiệu đoàn có mấy người, từng người là ai. Khi giới thiệu anh Khánh, Thiếu tướng, Tư lệnh, Trưởng ban liên lạc, chị giúp việc phải ghé sát vào tai bác mà nói đến lần thứ tư bác đang ngồi bỗng đứng phắt dậy mà reo thật to: “ Ôi! Tư lệnh trưởng đến cơ à? Ui..iiii…”, những tưởng bác đang khóc trong lòng. Rồi từng người giới thiệu tên và ngành nghề, bác ôm không dời, đến anh Luận giới thiệu trước ở Văn phòng thì bác lại kêu lên được gặp đồng nghiệp rồi, cứ ngỡ như mơ. Bác ôm lấy từng người đưa tay sờ áo (bác cứ ngỡ chúng tôi mặc quân phục) rồi lại khen ăn mặc chỉnh tề thế này đến thăm bác thật là quý hóa. Ai chưa từng qua quân đội chắc không thể có những cảm xúc diệu kỳ khi lâu ngày mới gặp lại nhau nhất là khi người ta mất cả ánh sáng và âm thanh. Chứng kiến cảnh tượng này tôi thấy bác còn xúc động hơn cả cô gái mù thấy cả vẻ đẹp tuyệt vời của dòng sông Đa-nuýp về đêm qua bản So-nat Ánh Trăng của Bet-tho-ven. Tôi nghĩ trong lòng bác đang dâng trào tình yêu đồng đội!

Thăm và chúc Tết bác Hồ Văn Đức 97 tuổi

Đến nhà bác Nguyễn Huy Thịnh ở phố Nguyễn Quang Bích, tuy mới đi viện về nhưng bác đã bình phục trở lại, hai ông bà đang chuẩn bị bữa trưa, người báo vụ viên năm xưa vẫn “tai thính, mắt tinh” như hồi nào còn ở Đội vô tuyến điện 101. Chúng tôi chia tay hai bác trong sự tiếc nuối vì chưa nói được nhiều chuyện như mong muốn của bác.

Thăm và chúc Tết gia đình bác Nguyễn Huy Thịnh 97 tuổi

Trở về điểm xuất phát sáng nay để thăm người hội viên của Chi hội Liên lạc Đặc biệt, đó là bác Nguyễn Huy Ứng ở phố Hào Nam. Sẽ thiếu sót nếu không nói đến bác Nguyễn Văn Tạo, Chi hội trưởng Chi hội Liên lạc đặc biệt, từ Cống Vị bác đạp xe đến đón chúng tôi từ đầu ngõ 127 Hào Nam để đưa vào nhà hội viên của mình, mà bác Tạo năm nay cũng đã 93 tuổi. Bỏ chiếc mũ len trên đầu ra, nhìn khuôn mặt thư sinh ít ai đoán năm nay bác Ứng đã vào tuổi 96, phải nói lính Thông tin nhiều người trẻ lâu. Những câu chuyện hấp dẫn tưởng như không dứt, anh Khánh đã trễ một cuộc làm việc sáng nay gần một tiếng, tiếng chuông điện thoại của anh cứ liên tục réo rắt, chúng tôi chào bác Ứng và gia đình để mọi người thực hiện công việc tiếp theo của mình.

Thăm và chúc Tết bác Nguyễn Huy Ứng 96 tuổi

Bác Tạo tặng Ban liên lạc cuốn hồi ức Nhớ về Ban liên lạc Đặc biệt, với tình cảm trân trọng chúng tôi đón nhận tác phẩm như đón nhận tấm lòng quý mến của các bác đối với mọi người. Bước ra đường dù trời vẫn còn lạnh nhưng tôi thấy trong lòng có gì rạo rực, phải chăng chúng tôi vừa được sưởi ấm tình đồng đội thủy chung.

Một số hình ảnh