Đào tạo báo vụ cho bạn Campuchia

Lê Hoàng Anh

Khoảng đầu tháng 7 năm 1972, Trường Thông tin Miền được chuyển sang sóc Ô Cà Mon thuộc tỉnh Công Pông Chàm. Khu vực đóng quân nằm sâu trong bìa rừng. Trước yêu cầu của Ban, Nhà trường giao cho đồng chí Lê Hoàng Anh phụ trách đào tạo giúp bạn một phân đội báo vụ với quân số 31 học viên. Người Campuchia trình độ văn hóa thấp lại không biết tiếng Việt. Thầy giáo mới bập bẹ một số từ ăn, uống, sinh hoạt hàng ngày trong đời sống của bạn Campuchia, vừa đảm trách khung kiêm giáo viên huấn luyện cho học viên người Campuchia để trở thành những chiến sĩ báo vụ phục vụ chỉ huy cho bạn.

Trước mọi khó khăn, nhất là ngôn ngữ bất đồng, tôi báo cáo với nhà trường xin một sĩ quan của bạn, là thiếu úy Xà Rươn đã tốt nghiệp khóa đào tạo sĩ quan bộ binh ở Hà Nội, về cùng phụ trách phân đội và làm phiên dịch. Nhưng ngặt một nỗi Xà Rươn thạo tiếng Việt và Cam-pu-chia nhưng không biết chữ và từ ngữ chuyên môn như "tịch", "tà" là gì (tịch là chấm; tà là gạch dài). Thế là tôi phải nghiên cứu ngày đêm nhờ Xà Rươn phiên âm lại các từ chuyên môn. Bắt đầu huấn luyện đầu tháng 6 năm 1972.

Nhờ quyết tâm và nêu cao trách nhiệm, vừa nghiên cứu vừa rút kinh nghiệm, vừa học tập tiếng vừa huấn luyện từng bước. Quá trình huấn luyện các từ và ngôn ngữ của bạn đã ứng dụng vào việc giảng dạy, lý thuyết và thực hành, động tác của người báo vụ tại hội trường. Cứ hàng đêm một sĩ quan Campuchia và một sĩ quan Việt Nam, hai chiếc võng cạnh nhau, và cũng là lúc tiếng mẹ đẻ và tiếng Campuchia được trao đổi qua lại. Sau hơn hai tháng vừa học tập vừa huấn luyện, cho đến ngày thông báo cự ly dài. Kết thúc ra trường vào cuối tháng 8 năm 1972. Kết quả: giỏi 7/31, khá 17/31, đạt 7/31.

Hơn 2 tháng làm đào tạo báo vụ cho bạn trên đất Campuchia đã lưu lại những kỷ niệm khó quên. Một hôm lên hội trường, anh em ngồi ngay ngắn, nghiêm chỉnh chào thầy giảng bài. Tôi tự tin bước lên bục, sau một loạt tiếng Campuchia như: "Chào các bạn!", "Chào các đồng chí!"... tôi lại nói: "chấp cà-pa" (nghĩa là bắt cái đầu), lý ra phải nói: "chấp-pà-đam-ring-sốt" (nghĩa là bắt đầu học tập). Thế là được mấy phút cười vỡ bụng giữa thầy và trò tại khu rừng Ô Cà Mon, mang theo nhiều kỷ niệm.

Kết thúc khóa học, chúng tôi tiễn bạn lên đường. Bạn tặng lại cho nhà trường một radio Hitachi và 5 chiếc xà rông.

Đăng bởi Quang Hưng (nguồn “Ký ức Cựu chiến binh Thông tin liên lạc - Tập 2”)